Ted Nelson en Windows...
Ted Nelson en project XANADU
De Amerikaanse wetenschapper Vannevar Bush (1890–1974) publiceerde in 1945 het essay " As We May Think". Hij beschreef de Memex (Memory Extender), een toestel dat op basis van microfilms alle belangrijke gegevens zou opslaan. In zijn concept moest de informatie zo worden georganiseerd dat ze snel kon worden opgeroepen en geraadpleegd. Het zou leiden tot nieuwe encyclopediesystemen met een ‘vlechtwerk van associatieve sporen’ die je met de Memex zou kunnen uitlezen.
Ted Nelson (1937) startte in 1960 met een gelijksoortig concept op basis van computertechnologie dat hij Project Xanadu doopte. In eigen beheer gaf de visionaire Nelson boeken uit om zijn ideeën uit de doeken te doen. Een daarvan is het boek "Literary Machines" waarin hij zijn project XANADU, een systeem waarmee digitale documenten via hyperlinks aan elkaar werden gekoppeld, uit de doeken deed. Hij tikte het in op een tikmachine en voorzag het zelf van tekeningen en illustraties om zijn ideeën figuurlijk vorm te geven. Op één van de bladzijden van het boek vond ik een tekening die een vroege versie lijkt van het "Windows"-logo van Microsoft.
Bedacht Microsoft de naam "Windows" dan niet? De naam lag eigenlijk voor het oprapen toen Microsoft de eerste versie van Windows lanceerde in 1985. Initieel kozen ze voor de naam "Interface Manager", maar Windows lag meer voor de hand omdat ze de inhoud van programma's en documenten letterlijk in "vensters" weergaven (en nog steeds geven). Ze waren zeker niet de eerste om met dat idee op de proppen te komen.
In de jaren 1970 startte XEROX met de ontwikkeling van een computer voor persoonlijk gebruik (pc). Het was de eerste computer met een grafische gebruikersinterface (GUI) en een virtueel bureaublad als schermmetafoor. Veel ideeën van deze eerste GUI leefden en leven door in latere besturingssystemen zoals Microsoft Windows, Linux KDE en GNOME en Mac OS. Het virtuele bureaublad had vensters, aanklikbare iconen, uitklapmenu’s voor terugkerende taken zoals het openen, verplaatsen of verwijderen van bestanden (WIMP = Windows, Icons, Menu's, Pointing devices)..
De naam Windows hing dus al een tijd in de lucht vooraleer Microsoft er mee aan de haal ging. Maar de tekening in het boek van Nelson lijkt wel een ontwerptekening van het logo dat Microsoft er later voor ontwierp. Maar ook dat logo zelf is natuurlijk behoorlijk voor de hand liggend.
Bibliografie
Nelson T., "
Literary machines. The report on, and of, project XANADU concerning word processing, electronic publishing, hypertext, thinkertoys, tomorrow's intellectual revolution, and certain other topics including knowledge, education and freedom",XOC, 1981, p..
Merckx K.,
"Uit het hoofd. Een geschiedenis van de menselijke intelligentie", 2022.